I C 42/25 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Łęczycy z 2025-04-25
Sygnatura akt I C 42/25
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 25 kwietnia 2025 roku
Sąd Rejonowy w Łęczycy I Wydział Cywilny , w składzie:
Przewodniczący: Sędzia Wojciech Wysoczyński
Protokolant: starszy sekretarz sądowy Katarzyna Retkowska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 kwietnia 2025 roku
sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w W.
przeciwko M. G.
o zapłatę
I. oddala powództwo;
II. zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 900,00 zł (dziewięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.
Sędzia Wojciech Wysoczyński
Sygnatura akt I C 42/25
UZASADNIENIE
Dnia 30 grudnia 2024 roku (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. wystąpiła do Sądu Rejonowego w Łęczycy z pozwem przeciwko M. G. wnosząc o zasądzenie kwoty 1.916,70 zł wraz z odsetkami w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 1905,00 zł od dnia 26 marca 2022 roku do dnia zapłaty oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 11,70 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. W uzasadnieniu podniesiono, iż dochodzona kwota związana jest z umową pożyczki zawartą z pozwaną w dniu 23 lutego 2022 roku.
(pozew – k. 3 – 5)
W dniu 27 stycznia 2025 roku Sąd Rejonowy w Łęczycy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym zgodnie z żądaniem strony powodowej.
(nakaz zapłaty – k. 23)
W dniu 7 lutego 2025 roku M. G. reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika wniosła sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości oraz wnosząc o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu zakwestionowano powództwo co do zasady i wysokości. Wskazano, że załączona umowa stanowi jedynie niepodpisany wydruk. Zakwestionowano także prawdziwość załączonych przez powódkę dokumentów.
(sprzeciw od nakazu zapłaty – k. 29 – 30v)
Na dalszym etapie strony podtrzymały swoje stanowisko w sprawie.
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
Strona powodowa sporządziła formularz umowy pożyczki nr (...) (oraz formularz informacyjny) zgodnie z którym to do zawarcia umowy z pozwaną miało dojść dnia 23 lutego 2022 roku. Wypłacona kwota pożyczki wynieść miała 1.500,00 zł, zaś całkowita kwota pożyczki stanowić miała kwotę 1.916,70 zł, w tym prowizja 405,00 zł oraz odsetki w kwocie 11,70 zł. Spłata pożyczki miała nastąpić jednorazowo do 25 marca 2022 roku. Do umowy pożyczki zastosowanie mieć miały zapisy Ramowej Umowy Pożyczki. Formularz umowy nie został opatrzony podpisem żadnej ze stron.
(kopia formularza umowy – k. 10v; kopia formularza informacyjnego – k. 11v - 13)
Strona powodowa sporządziła również formularz Ramowej Umowy Pożyczki. Zgodnie z tym formularzem przed złożeniem wniosku o udzielenie pożyczki Klient zobowiązany był dokonać rejestracji na Stronie Internetowej (§6.1). Rejestracja miała nastąpić przez wypełnienie Formularza, znajdującego się na Stronie Internetowej (§6.2). Po poprawnym wypełnieniu Formularza Rejestracji Klientowi przekazane miał być za pośrednictwem Strony Internetowej dane, niezbędne do dokonania Przelewu Potwierdzającego Rejestrację (§6.6). W celu przeprowadzenia rejestracji Klient zobowiązany był dokonać Przelewu Potwierdzającego Rejestrację na rachunek bankowy Pożyczkodawcy lub inny rachunek bankowy, wskazany przez Pożyczkodawcę i znajdujący się w tym samym banku, w którym znajduje się Indywidualne Konto Bankowe Klienta, wpisując w tytule przelewu tekst zawierający unikalny kod, który Klient otrzymał po poprawnym wypełnieniu Formularza Rejestracji (§6.7). Po otrzymaniu przez Pożyczkodawcę Przelewu Potwierdzającego Rejestrację, którego tytuł odpowiada tekstowi przekazanemu Klientowi zgodnie z §6 pkt7, rejestracja miała być uważana za zakończoną, a Klient zyskać miał status Pożyczkobiorcy (§6.8).
(kopia formularza ramowej umowy pożyczki – k. 14 – 17)
Dnia 23 lutego 2022 roku, powódka przesłała na adres mailowy: (...).pl informację o akceptacji wniosku o udzielenie pożyczki.
(kopia wiadomości mailowej – k. 11)
Również w dniu 23 lutego 2022 roku powódka wypłaciła na rachunek bankowy numer (...) kwotę 1.500,00 zł.
(wydruk potwierdzenia transakcji płatniczej – k. 18v)
Dnia 17 grudnia 2024 roku powódka sporządziła skierowane do pozwane wezwanie do zapłaty co do kwoty 1.916,70 zł.
(kopia wezwania do zapłaty – k. 20)
Powyższy stan faktyczny, Sąd ustalił na podstawie powołanego powyżej materiału dowodowego w postaci dowodów z dokumentów z uwagi na treść art. 243 1 k.p.c. Przepis art. 243 1 k.c. stanowi, że przepisy tego Oddziału (Dokumenty) stosuje się do dokumentów zawierających tekst, umożliwiających ustalenie ich wystawców. Kserokopie zatem dokumentów sporządzonych w formie pisemnej lub dokumentowej mogą być przedmiotem dowodu w oparciu o przepisy tego Oddziału. Dokumenty przedłożone przez strony w formie niepoświadczonych za zgodność z oryginałem kserokopii nie są pozbawione mocy dowodowej, a jedynie winny być ocenione przez Sąd zgodnie z regułami art. 232 k.p.c. (Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 25 maja 2021 r. I AGa 75/21) uwzględniając powyższe przedmiotowe dokumenty należy uznać za wiarygodne.
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo podlegało oddaleniu w całości.
Powód nie sprostał ciężarowi dowodowemu (art. 6 k.c.) i nie wykazał, by pozwana zawarła z nim umowę pożyczki z dnia 23 lutego 2022 roku. Złożony w sprawie dokument umowy zawiera dane pozwanej jako strony umowy - pożyczkobiorcy, nie jest jednakże opatrzony własnoręcznym podpisem pozwanej ani też kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Czynność prawna z której wywodzi roszczenie powód nie została zatem dokonana ani w formie pisemnej zwykłej (art. 78 k.c.) ani też w formie elektronicznej (art. 781 k.c.). Złożony do akt wydruk zawierający oświadczenia woli stron musiał zostać zatem oceniony w świetle art. 77 2 k.c. oraz 77 3 k.c.
Zgodnie ze wskazanymi przepisami do zachowania dokumentowej formy czynności prawnej wystarcza złożenie oświadczenia woli w postaci dokumentu, w sposób umożliwiający ustalenie osoby składającej oświadczenie. Dokumentem jest nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią. Wydruki umowy zwartej w formie dokumentowej nie korzystają jednakże z domniemania przewidzianego dla dokumentów prywatnych w art. 245 k.p.c., zgodnie z którym dokument prywatny sporządzony w formie pisemnej albo elektronicznej stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Jak trafnie wskazuje się w literaturze: „pismo niepodpisane, ale odpowiadające warunkom dokumentu (art. 77 3 k.c.) i warunkom dowodu z dokumentów tekstowych (art. 243 1 k.p.c.) jest także dokumentem prywatnym, ale nie należy do grupy dokumentów sporządzonych w formie pisemnej albo elektronicznej. Tym samym dokument taki nie korzysta z żadnych domniemań prawnych, tj. z domniemania autentyczności (art. 253) ani z domniemania, iż wystawca tego dokumentu złożył zawarte w nim oświadczenie (art. 245). Dokument taki wyraża formę dokumentową i również – tak jak dokumenty prywatne wymienione w art. 245 – jest pełnoprawnym środkiem dowodowym. Jego materialna moc dowodowa jednak będzie zapewne znacznie słabsza niż moc dokumentów sporządzonych w formie pisemnej bądź elektronicznej” (K. Knoppek [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I. Artykuły 1–366, red. T. Wiśniewski, Warszawa 2021, art. 245).
W przedmiotowej sprawie pozwana zakwestionowała żądanie powódki co do zasady, kwestionując m.in. załączone do pozwu dokumenty. W konsekwencji ocenie przez Sąd podlegała okoliczność czy pozwana faktycznie złożyła zawarte w złożonym formularzu umowy pożyczki oświadczenie woli o związaniu się umową pożyczki. W ocenie Sądu w świetle okoliczności sprawy powód nie wykazał, by pozwana złożyła oświadczenie woli w formie dokumentowej o treści wynikającej ze złożonego wydruku umowy. Dla uznania powyższej okoliczności za wykazaną nie mógł być decydujący fakt, iż na przedłożonej umowie znajdują się dane osobowe pozwanej. Powód nie wykazał bowiem, aby pozwany dokonał innych czynności koniecznych do skutecznego zawarcia umowy zgodnie z treścią samego jej dokumentu złożonego przez powoda. W szczególności brak przekonywującego dowodu na spełnienie przez pozwaną obowiązku wynikającego z §6 umowy ramowej, zgodnie z którym to przed złożeniem wniosku o udzielenie pożyczki Klient zobowiązany był dokonać rejestracji na Stronie Internetowej, zaś w celu przeprowadzenia stosownej rejestracji Klient zobowiązany był dokonać Przelewu Potwierdzającego Rejestrację na rachunek bankowy wskazany przez powódkę.
Z załączonych do pozwu dokumentów nie wynika w sposób nie budzący wątpliwości, że pożyczkobiorca wywiązał się z nałożonego w umowie obowiązku. Do akt sprawy nie złożono m.in. potwierdzenia przelewu kwoty mającej stanowić potwierdzenie rejestracji, czy też samego wniosku pozwanej o udzielenie pożyczki. W istocie powód dysponuje jedynie wydrukami formularzy umowy pożyczki i ramowej pożyczki nieopatrzonymi żadnym podpisem. Do akt spraw załączono co prawda m.in. wiadomość mailową powódki, ale skierowana jest ona na adres mailowy, który nie sposób powiązać z osobą pozwanej. Załączono także potwierdzenie przelewu kwoty 1.500,00 zł. Niemniej w świetle zgromadzonego materiału dowodowego nieudowodnionym jest, iż faktycznie kwota ta została przelana na rachunek bankowy należący pozwanej.
W świetle wskazanych braków samo zawarcie danych osobowych pozwanej na złożonym dokumencie nie jest wystarczające do przyjęcia, że pozwana złożyła oświadczenie woli o treści wynikającej z przedłożonej umowy. Jak już wskazano, dokument prywatny nieopatrzony podpisem własnoręcznym ani elektronicznym nie korzysta w postępowaniu cywilnym z jakichkolwiek domniemań. To powód winien zatem wykazać, że zawarte w tym dokumencie oświadczenie woli pochodzi od pozwanego. W tym zakresie trafnie podnosi się w doktrynie, iż „strona, która w razie sporu powołuje się na dokument sporządzony w formie dokumentowej, zobowiązana jest udowodnić, zgodnie z ogólną zasadą rozkładu ciężaru dowodu (art. 6 k.c.), że zawarte w nim oświadczenie pochodzi od określonej osoby wskazanej w treści dokumentu lub ustalonej w oparciu o okoliczności związane z jego złożeniem. Nieudany dowód w tym zakresie nie odbiera jednak dokumentowi sporządzonemu w formie dokumentowej cech dokumentu, wpływa natomiast negatywnie na jego moc dowodową. Z tego punktu widzenia charakter dokumentu sporządzonego w formie dokumentowej zbliża się raczej do konstrukcji „początku dowodu na piśmie”, którego treść wskazuje jedynie na duże prawdopodobieństwo złożenia określonych oświadczeń woli i tym samym dokonania danej czynności prawnej. Zasadnie tym samym wskazuje się na deficyt funkcji dowodowej i identyfikacyjnej formy dokumentowej w porównaniu z innymi formami szczególnymi” (J. Sadomski [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna, cz. 2 (art. 56–125), red. J. Gudowski, Warszawa 2021, art. 77(2)). Przenosząc wskazane rozważania doktrynalne na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że sam fakt umieszczenia na złożonej umowie danych pozwanej uprawdopodabniał jedynie, że złożyła ona zawarte w niej oświadczenie woli. Jednakże wobec braku dowodu na dokonanie innych, wymienionych wyżej czynności związanych z zawarciem umowy, które potwierdzałyby w sposób pośredni wskazany fakt złożenia oświadczenia woli przez pozwaną, nie doszło do jego udowodnienia.
Mając na uwadze powyższe rozważania należało stwierdzić, że powódka nie wykazała aby między pozwaną, a powódką doszło do wymiany oświadczeń woli a co za tym idzie do zawarcia umowy i powstania wierzytelności. Powództwo było zatem niezasadne i podlegało oddaleniu, o czym to Sąd orzekł w pkt I wyroku.
O kosztach procesu orzeczono zgodnie z art. 98 § 1 kpc, obciążając nimi w całości stronę powodową. Na wskazane koszty złożył się koszty zastępstwa procesowego w kwocie 900,00 zł poniesione przez stronę pozwaną.
Sędzia Wojciech Wysoczyński
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Łęczycy
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Wojciech Wysoczyński
Data wytworzenia informacji: